Pamukkale – Bawełniany Zamek
Pamukkale to pozycja obowiązkowa dla wakacyjnych turystów wypoczywających w zachodniej części Turcji. Okolice Bodrum, Izmiru, to miejsca, z których bez trudu w ciągu kliku godzin można dotrzeć do tego miejsca.
Czy to miejsce jest godne Waszego zainteresowania?
Na to pytanie musicie sobie sami odpowiedzieć. Będąc na wakacjach, leżąc w słońcu tydzień lub więcej warto skorzystać z tej destynacji. W skali światowej to jedno z kilku miejsc, jednak tylko jedno takie w Europie.
Gdzie jest to miejsce?

Współrzędne GPS: 37.923599, 29.122999
Pamukkale to miejscowość położona w dolinie Cürüksu (w starożytności zwanej Doliną Lycos), około 18 km od Denizli.
Jest trochę oddalona od popularnych miejscowości turystycznych (Izmir 245 km, Bodrum 268 km, Marmaris 220 km, Antalya 240 km), ale prowadzące do Pamukkale drogi są nie najgorsze.
Niezależnie od tego, czy poruszamy się autokarem, czy wynajętym samochodem sieć dróg nie jest skomplikowana i bez trudu można tam dojechać nawet bez nawigacji.
Geneza nazwy
Pamukkale to miejscowość, której nazwę tłumaczy się, jako bawełniany zamek. Wygląd osadów nie jest oderwanym skojarzeniem do bawełny, albowiem w tej okolicy znajdują się liczne jej plantacje. W okresie kwitnienia krzaki pokryte są białymi kłębkami bawełny, które przypominają białe osady na zboczu.
Powstanie wapiennego zbocza
W Pamukkale, na trawertynowym zboczu góry Cökelez wypływają gorące źródła (jest ich 17), bogate w związki wapnia i dwutlenek węgla. Wypływając, podążają po zboczu góry, a pod wpływem spadku temperatury (wypływające mogą mieć nawet 100 st. C) odkładają na zboczu węglan wapnia w postaci nacieków i stalaktytów.

Ze względu na nierówności terenu powstają progi, półkoliste i eliptyczne baseny wody termalnej, ukształtowane w formie tarasów, po których spływa woda.
To miejsce znane było już w czasach rzymskich, a sam proces tworzenia osadów trwa nieprzerwanie od prawie 14 tysięcy lat. Twory te nazwane zostały już w starożytności trawertynami.
Historia tego miejsca
W czasach starożytnych powyżej tarasów powstało uzdrowiskowe miasto Hierapolis, którego ślady można obejrzeć będąc w Pamukkale, a do którego zjeżdżało mnóstwo kuracjuszy. Jeszcze stosunkowo niedawno (w latach 80-tych) w górnej części zbocza znajdowały się hotele, które korzystały z termalnej wody. Wysychające źródła oraz degradacja tego miejsca spowodowały, że władze Turcji nakazały ich zamknięcie oraz rozebranie.

Obecnie na tym terenie został utworzony Park Narodowy, a samo miejsce zostało objęte patronatem UNESCO.

W 1997 roku zamknięto naturalne tarasy i wybudowano na zboczu trasy dla turystów. Pobudowano betonowe progi, skierowano źródła do nowych tarasów, które obecnie są już pokryte wapiennymi osadami. Wstęp na naturalne tarasy jest dla turystów surowo zabroniony.
Basen Kleopatry (Basen Antyczny)

Na terenie dawnego Hierapolis jest odrestaurowany i udostępniony turystom basen z wodą termalną. Wstęp do niego jest dodatkowo płatny. W basenie zatopiono antyczne kolumny i bloki skalne, aby uatrakcyjnić pobyt. Woda jest ciepła (ok. 30 st. C) i mało orzeźwiająca. Głębokość basenu nie jest stała. Waha się w granicach 1 – 1,5 m. oraz ok. 2 m w wydzielonym obszarze basenu. Przy basenie udostępnione są szafki, toalety, przebieralnie. Jest również restauracja, bar przekąskowy. Cały obszar, poza basenem, jest strefą dostępną w ramach biletu wstępu.
Właściwości lecznicze
Woda termalna, źródeł trawertynowych, ma właściwości lecznicze. Wpływa korzystnie na dolegliwości reumatyczne, nadciśnienie i choroby krążenia, jak również koi stres i zmęczenie.
Podobno, woda ma również właściwości odmładzające ( licznik 10 lat w tył), ale kąpiąc się w basenie i chodząc po trawertynach nie odnotowałem takiego działania. Szkoda L Wszyscy mówią, ale gwarancji nie dają. W cenie biletu tego nie ma.
Przygotowanie do wyprawy
Na zwiedzanie tego terenu należy przeznaczyć min. 5 godzin. Wchodzi w to zwiedzanie ruin Hierapolis, muzeum archeologicznego, zboczy Pamukkale oraz posiłek i kąpiel w basenie antycznym. Obejście tylko samego zbocza (boso, po śliskiej nawierzchni), ew. kąpiel na tarasach zajmuje wiele czasu. Poruszanie się po nich utrudnia, niestety, duży tłum ludzi.

Temperatury na tym terenie przekraczają nieczęsto 40 st. C, dlatego należy zaopatrzyć się w dużo wody (min 1,5l /os.), krem z wysokim UV, nakrycie głowy i okulary przeciwsłoneczne.
Niezbędne jest również wygodne obuwie, aby się poruszać bezpiecznie i komfortowo po terenie dawnego Hierapolis.
Jeśli będziemy kąpać się w basenie Kleopatry dodatkowo zabieramy ręcznik i stój kąpielowy.
Pamiętajmy, że na terenie obok basenu są WC, przebieralnie i szafki. Nie ma problemu, aby zabezpieczyć swoje rzeczy podczas kąpieli w basenie.
Jak zwiedzać
Na obszar Pamukkale prowadzą trzy bramy/wejścia: wschodnie, północne i południowe.
Wejście południowe, chyba najczęściej wybierane, to trasa, która może rozpocząć się od ruin Hierapolis, następnie prowadzić przez basen antyczny, aby ostatecznie skierować nas do zejścia w dół do tarasów.
Wejście od strony miasta, to wspinaczka pod górę tarasami, przejście do basenu antycznego i na koniec oglądnięcie ruin Hierapolis.
Wejście północne, najrzadziej wybierane, to trasa najbardziej oddalona od tarasów (długa), gratka dla zainteresowanych zwiedzeniem najpierw nekropolii i Hierapolis, a dopiero w dalszej kolejności basenu i zbocza trawertynowego.
Które z wejść wybierzecie to zależy od waszej kondycji i planów. Jeśli nie planujecie odwiedzać nekropolii, to zrezygnujcie z wejścia północnego (tak większość robi). Jeśli mieć łatwą trasę (bez większej wspinaczki) wybierzcie wejście południowe.
Dla tych co mają dobrą kondycję i chcą w upale pokonać własne słabości polecam trasę od miasta.
Ceny (sierpień 2019)
Opłat parkingowa – 5 TRY
Zbocze trawertynowe (kwiecień – wrzesień, 06:30 to 21:00) – 50 TRY – dzieci i dorośli
Basen Antyczny (15 kwietnia- 2 października, 8.00 -21:00)
- 50 TRY ( 8 EURO lub 9 USD) – dorośli
- bezpłatnie – dzieci do 6 lat
- 13 TRY – dzieci 6 – 12 lat
Muzeum archeologiczne (9.00 – 19.00 z przerwą 12:30- 13:30, z wyłączeniem poniedziałku) – 5 TRY
Informacje dodatkowe
Strona informacyjna: